سیستم تهویه مطبوع خودرو از چه بخش هایی تشکیل می شود؟، بهطورکلی، وظیفه اصلی سیستم تهویه مطبوع خودرو، ایجاد دمای مطلوب و حذف رطوبت است. تهویه مطبوع از دو بخش پرفشار و کمفشار تشکیل شده است. اجزای سیستم تهویه مطبوع خودرو به شرح زیر است.
اجزای سیستم تهویه مطبوع خودرو
کمپرسور
کمپرسور یا متراکمکننده که یکی از اجزای بخش پرفشار محسوب میشود، بهنوعی قلب سیستم تهویه مطبوع خودرو است. وظیفه اصلی کمپرسور، متراکمکردن ماده سردکننده (گاز مبرد) است که با افزایش فشار و دما، گاز را به سمت کندانسور هدایت میکند. کمپرسور تنها وظیفه متراکمکردن گازها را بر عهده دارد و نمیتواند کاری برای مایعات انجام دهد. برای پیشگیری از جاریشدن مایعات در سیستم تهویه، قطعه دیگری وظیفه جذب آب و رطوبت را بر عهده دارد.
کندانسور
کندانسور یا چگالنده، قطعه دیگری از بخش پرفشار است که درواقع یک رادیاتور است و عملکردی شبیه رادیاتور نیز دارد. نقش کندانسور، سردکردن بخار و تبدیل آن به آب است. در این مرحله، گاز مبرد به حالت مایع و سیال درمیآید. مایع متراکم خروجی از کندانسور، برای خنککردن کابین آماده است.
ریسیور درایر
یکی دیگر از اجزای بخش پرفشار سیستم تهویه مطبوع خودرو، ریسیور درایر یا خشککننده است. ریسیور درایر بهوسیله مواد شیمیایی خشککننده، هرگونه آب یا رطوبت موجود در مایع متراکمشده را پیش از ورود به اپراتور جذب میکند. در صورت جذبنشدن کامل آب، رطوبت به بلورهای یخی تبدیل میشود که سبب آسیبزدن به سیستم تهویه هوای خودرو میشود.
سوپاپ انبساط گرمایی
سوپاپ انبساط گرمایی یا TXV مربوط به بخش کمفشار سیستم است. ماده سردکننده که بعد از گذشتن از رسیور درایر تبدیل به یک سیال خالص شده است، برای کاهش فشار وارد سوپاپ انبساط گرمایی میشود. سوپاپ انبساط گرمایی همانطور که از اسمش برمیآید، قابلیت تنظیم دارد که نقش مهمی در ثبات عملکرد سیستم تهویه دارد. در بعضی خودروها بهجای سوپاپ انبساط گرمایی، از لولههای وزنهدار استفاده میشود که اغلب در بلندمدت به علت وجود رسوبات، مسدود میشوند.
اواپراتور
اواپراتور یا تبخیرکننده یکی از قطعات مهم در بخش کمفشار است که در خارج از فضای کاپوت و پشت داشبورد جلو قرار گرفته است. اگرچه سیال خارجشده از سوپاپ انبساط گرمایی، سرد و کمفشار است، اما ازآنجاییکه نقطهجوش بسیار پایینی دارد، در مجاورت حرارت موجود در کابین میتواند بهسرعت به جوش بیاید و مجدداً به حالت گاز تبدیل بشود. برای جلوگیری از چنین اتفاقی، گاز موجود در محفظه اواپراتور، گرما و رطوبت کابین را جذب میکند و پس از خنککردن آن، هوای مطبوع و خنک را توسط فن به داخل کابین خودرو میفرستد.
دیگر اجزای سیستم تهویه مطبوع خودرو عبارتاند از:
گاز مبرد
مبرد یا سرمازا، مادهای است که با جذب حرارت ماده دیگر تغییر حالت میدهد و در سیستمهای سیکل تبریدی برای سردکردن محیط مورداستفاده قرار میگیرد.
فیلتر کابین
فیلتر کابین، وظیفه تصفیه هوای کابین را بر عهده دارد. تعویض بهموقع این فیلتر، در افزایش بهرهوری سیستم تهویه مطبوع خودرو نقش مهمی دارد.